Pielęgnacja włosów i skóry głowy - surfaktanty i ich działanie oczyszczające

Witam.

Dziś poruszę temat surfaktantów i ich działania oczyszczajęgo na włosy i skórę głowy. Zacznijmy od tego, czymże są te kontrowersyjne surfaktanty (m.in. SLS, SLES) zawarte w kosmetykach do włosów? 

źródło

Surfaktanty to substancje powierzchniowo czynne, mające kilka ważnych cech jeśli chodzi o pielęgnację włosów:

- emulgatory - przyczyniają się do połączenia wody i oleju, a tym samym umożliwiają utworzenie trwałych emulsji,

- środki zwilżające - zmniejszają napięcie powierzchniowe wody i umożliwiają zwilżenie włosów wodą oraz innymi wodnistymi preparatami,

- środki aktywnie myjące - umożliwiają dokładne zmieszanie łoju, tłuszczu i wody, a tym samym powoduję oczyszczanie włosów.

Substancje powierzchniowo czynne posiadają:
- część hydrofilową, przyjazną dla wody, odtrącającą tłuszcz,
- część lipofilową (hydrofobową), przyjazną dla tłuszczów, odtrącającą wodę.

źródło

Dzięki takiej budowie surfaktanty umożliwiają wymieszanie płynów oleistych, tłustych z tymi wodnistymi. Część przyjazna dla wody łączy się z wodą a część przyjazna dla tłuszczów łączy się z olejem albo tłuszczem.

Surfaktanty mogą zmniejszać napięcie powierzchniowe wody, wnikając między molekuły wody i w ten sposób zaburza ich spójność. Dzięki dodaniu substancji czynnych powierzchniowo, które z tego powodu nazywane są również środkami zwilżającymi, można zwilżyć wodą albo innymi preparatami suche włosy. Nie dochodzi już do powstania kropli a woda rozprzestrzenia się na włosach i skórze.

Proces oczyszczania

Substancje powierzchniowo czynne zawarte są w szamponach oraz środkach do prania i mycia naczyń. Usuwają one tłuste zabrudzenia, których samą wodą nie można usunąć. Działanie oczyszczające surfaktantów opiera się na współdziałaniu trzech właściwości: surfaktanty zmniejszają napięcie powierzchniowe wody, służą jako emulgator tłuszczu i wody oraz tworzą pianę, która utrzymuje brud. Surfaktanty mają praktyczne zastosowanie w detergentach, farbach, kosmetykach, środkach pianotwórczych oraz w niektórych antybiotykach i herbicydach. Najczęściej stosowane są surfaktanty anionowe, następnie niejonowe. Surfaktanty kationowe są rzadziej używane z powodu ich gorszej biodegradowalności. Surfaktanty amfoteryczne ze względu na ich wysoki koszt są używane w zastosowaniach specjalistycznych.

Mycie włosów przebiega w następujący sposób:

- tłusty brud przyklejony jest do włosów,

- surfakanty z szamponu układają się częścią przyjazną dla tłuszczów przy tłustym brudzie, część przyjazna dla wody wtapia się w wodę,

- dzięki ruchom wykonywanym podczas mycia tłusty brud zostaje rozszczepiony na mniejsze cząsteczki. Surfaktanty wtapiają się teraz w tłusty brud i wreszcie całkowicie go otaczają. Proces ten nazywamy emulgowaniem,

- otoczone surfaktantami cząsteczki tłustego brudu zostają wypłukane.

Rodzaje surfaktantów

Mydło jest naturalną substancją powierzchniowo czynną, która jednak ze względu na swoje negatywne właściwości została prawie całkowicie wycofana z rynku: mydło działa mocno odtłuszczająco i tworzy mydło wapniowe, które zmniejsza działanie czyszczące i pozostawia na włosach szarą mgiełkę.

W środkach do pielęgnacji włosów i ciała stosowane są prawie wyłącznie sztuczne surfaktanty, które jednak mocno różnią się swoimi właściwościami.

Surfaktanty posiadają różne właściwości ze względu na ładunek części przyjaznej wodzie. Większość szamponów zawiera surfaktanty anionowe, naładowane negatywnie. Rzadziej stosuje się surfaktanty amfoteryczne z pozytywnym i negatywnym ładunkiem oraz surfaktanty niejonowe (nienaładowane). Surfaktanty kationowe, naładowane pozytywnie, mają bardzo słabe działanie oczyszczające.

Surfaktanty nie są jednak takie bezpieczne.  Najprostszym sposobem unikania tych substancji będzie używanie kosmetyków ręcznie robionych. Jeśli jednak nie chcemy się bawić w małych chemików, nie pozostaje nam nic innego, jak zastąpienie surfaktantów bezpieczniejszymi składnikami jak: Amphoteric-2, Amphoteric-20, Amphoteric-6, Cocamidopropyl Hydroxysultaine, Cocoa Betaine, Cocoa Glucoside, Decyl Glucose, Decyl Polyglucose, Lauryl Betaine, Lauryl Glucoside, Polysorbate 20, Polysorbate 40, Sodium Cocoyl Isethionate, Sodium Lauraminopropionate, Sorbitan Laurate, Sorbitan Palmate, Sorbitan Stearate.

Tak pokrótce wygląda temat surfaktantów w kosmetykach do włosów. Jak widzicie, te czarne owce w składzie szamponu, czy żeli pod prysznic są niezbędne do dokładnego oczyszczania z brudu i tłuszczów, jednak można je zastąpić bezpieczniejszymi substancjami.

Mam nadzieję, że dzisiejszy post okaże się chociaż w małym stopniu pomocny ;) Jeśli spodoba Wam się chociaż trochę, to w niedługim czasie napiszę co nieco o preparatach oczyszczających do włosów oraz rodzajach szamponów i ich właściwościach.

Pozdrawiam :*